ÖZ
JET MOTORLARININ BENZETİŞİMİ VE J-79 MOTORU KULLANAN
BİR ISI-GÜÇ SİSTEMİNİN TERMOEKONOMİK
OPTİMİZASYONU
Narin,
Bekir
Yüksek
Lisans, Havacılık Mühendisliği Bölümü
Tez
Yöneticisi: Prof. Dr. Yalçın A. Göğüş
Eylül
2001, 183 sayfa
Bu
çalışmada F110-GE-100 turbofan motorunun benzetişimi
gerçekleştirilmiş ve bu amaçla geliştirilen kod, J-79 turbojet
motorunun benzetişimi için uyarlanmıştır. Geliştirilen kod genellikle
incelenenlere ilaveten şu etkileri göz önüne almaktadır: Özgül ısının
sıcaklık ve bileşime bağımlılığı,
soğutma havasının çekildiği kompresör kademesinin kompresör
güç ihtiyacına ve türbin gücüne etkisi, yanma odası basınç
düşüşünün hava debisine göre değişimi. Bilinmeyen motor parametreleri motorun
sıfır düzeyi benzetişim modeli sonuçları, bremze ölçme
sonuçları ile karşılaştırılarak
belirlenmiştir (tuning). Model, dönel parçaların verimlerinin
tasarım dışı şartlar için değişimlerinin
eşit olduğunu varsaydı ve bu doğrulandı. Kod, uçuş şartlarında
verimlerin performans haritaları yardımıyla bulunması için
geliştirildi. Performans haritalarını oluşturmak için
bremze sonuçlarını ya da literatürden alınan genel performans
haritalarını kullanan özel teknikler uygulandı.
J-79 motorunun
güç üretiminde kullanılması
için öngörülen dört farklı düzen,
uygun olanları belirlemek için gözden geçirildi. Bunlardan biri, motor lülesi yerine gaz
türbini kullanan, termoekonomik optimizasyonu da içerecek şekilde detaylı
olarak incelendi. Kompresörün
hızını ve kademe sayısını düşürerek
şaft işinin bir kısmının acil durum elektrik üretimi
için kullanılmasının uygun olduğu
düşünülmektedir.
Anahtar
Kelimeler: Benzetişim, Gaz Türbinleri, Sıfır Seviye
Benzetişim, Jet Motorları, Performans Haritaları,
Benzetişim Parametrelerinin Ayarlanması, Termoekonomik Optimizasyon,
Kojenerasyon, Acil Durum Elektrik Üretimi.